Skalę problemu pokazują m.in. badania Kampanii Przeciw Homofobii, według których ponad dwie trzecie badanych (70%) doświadczają różnych form przemocy. 70% żyjących w Polsce nastolatków LGBT+ czuje się osamotnionych, jedynie 25% znajduje pełną akceptację u swoich matek, jeszcze mniej (12%) u ojców. U 50% występują nasilone lub silne objawy depresji. 69% osób uczestniczących w badaniu KPH rozważało samobójstwo, przy czym 12% bardzo często. Dramatyczną sytuację młodzieży LGBT+ w Polsce potwierdzają telefony i wiadomości kierowane przez osoby należące do tej mniejszości do 116 111 – telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży.
Specyficzne problemy osób LGBT+:
- PROBLEMY Z SAMOAKCEPTACJĄ WŁASNEJ ORIENTACJI
- Brak akceptacji własnej orientacji
- Niepewność dotycząca własnej orientacji
- Brak wiedzy dotyczącej orientacji
- Konflikt pomiędzy orientacją seksualną a systemem wartości
- Depresja, zaburzenia nastroju, kłopoty ze snem, uzależnienia etc.
- PROBLEMY W KONTAKTACH Z RODZINĄ I BLISKIMI
- Czy powiedzieć o swojej orientacji?
- Jak porozmawiać z rodziną?
- Odrzucenie przez rodzinę
- Unikanie tematu
- Presja wywierana przez rodzinę
- Znęcanie się przez rodzinę
- Problemy związane z posiadaniem współmałżonka oraz dzieci
- Problemy w relacji z dziećmi po ujawnieniu swojej orientacji seksualnej
- Nieakceptacja partnera/partnerki przez rodziców/rodzinę
- PROBLEMY W KONTAKTACH Z OTOCZENIEM
- Brak akceptacji osoby nieheteronormatywna przez otoczenie
- Lęk przed tym, że „ktoś dowie się o mojej orientacji seksualnej”
- Czy ujawnić swoją orientację?
- Problemy w szkole
- Dyskryminacja w miejscu pracy
- Doświadczenie przemocy fizycznej ze względu na orientację seksualną
- PROBLEMY W SFERZE ZWIĄZKU Z PARTNEREM
- Jak znaleźć partnera/partnerkę?
- Brak akceptacji dla związku
- Profilaktyka HIV/AIDS
- Brak regulacji prawnych związków nieheteronormatywnych
- Chęć posiadania dziecka
- Zakochanie się w osobie heteroseksualnej
- Wszystkie inne problemy, z którymi może zgłosić się także para nieheteronormatywna
Informacja na temat nieheteronormatywnej orientacji dziecka, może być dla wielu rodziców trudna i wiązać się z wieloma emocjami. Wiele zależy od reguł jakie panują w danej rodzinie. Są rodziny, gdzie seksualność nie jest tematem tabu, z kolei inne nie są przygotowane na tego typu wiadomości. Ważne jest, by być otwartym na potrzeby dziecka, a także na jego tożsamość. Coming out, czy inaczej „wyjście z szafy”, jest często decyzją podejmowaną wiele miesięcy czy nawet lat. Proste pytanie ze strony rodzica: „Czego ode mnie w tym momencie potrzebujesz?” może sprawić, że młody człowiek poczuje się dostrzeżony, usłyszany, przyjęty. Nie oznacza to oczywiście, że jest tylko jedna dobra reakcja ze strony rodzica. Często pojawiają się zupełnie sprzeczne emocje: złość, smutek czy przerażenie mogą mieszać się z radością czy spokojem. Każdy rodzic inaczej przeżywa ten moment i ważne jest, aby mieć świadomość, że wszystkie reakcje emocjonalne są w porządku. To od dorosłego zależy jednak co zrobi z tymi emocjami, w jaki sposób się nimi zajmie, żeby nie skrzywdzić swojego dziecka. Dlatego kolejnym ważnym krokiem wydaje się sięgnięcie po wiedzę. Świadomość, że dookoła są inne rodziny, które przeżywają podobne wątpliwości czy trudności i można od nich czerpać inspirację może stanowić duże wsparcie. Stąd tak ważne wydają się kampanie społeczne wspierające rodziców nastolatków LGBT. To wyraźny sygnał dla wielu rodzin, że nie są same. A to ważna informacja, przede wszystkim ze względu na sytuację w Polsce, w której tematy związane z płciowością i seksualnością są jeszcze dużym tabu w wielu kręgach.
Podążaj za dzieckiem!
Na wspieranie nastolatków LGBT nie ma jednej metody. Najważniejsze wydaje się podążanie za młodą osobą, która sama wyraża swoje potrzeby i oczekiwania. Narzędziem, z którego najprościej korzystać, jest rozmowa. Warto pytać, ale i uważnie słuchać. Można sięgać po poradniki, broszury czy książki związane z tematem. A także pytać i rozwiewać wątpliwości. Często lęk przed homoseksualnością jest związany z niewiedzą, unikaniem rozmowy, stereotypowym myśleniem. Warto więc szukać rzetelnych informacji, rozwiewać swoje lęki. Dla dziecka rodzic, który postępuje w ten sposób wysyła sygnał: Jestem Tobą zainteresowany, chcę Cię lepiej zrozumieć, poznać.
Można sięgnąć po pomoc profesjonalisty i porozmawiać o swoich wątpliwości /ach z kimś, kto zajmuje się problematyką LGBT, skorzystać z telefonu zaufania czy pomocy psychologa/psycholożki lub seksuologa/seksuolożki. Niektórym rodzicom pomaga dostrzeżenie w doświadczeniach dziecka podobieństw lub różnic z własnymi doświadczeniami. Podzielenie się swoimi sposobami radzenia sobie. Jednak najistotniejsze to po prostu być po stronie dziecka. Starać się przyjąć jego/jej doświadczenia z otwartością, dostrzec ból i radość, którymi chce się dzielić. Taka postawa wydaje się być najlepszym wsparciem, którego może doświadczyć nastolatek/nastolatka LGBT.
Źródła:
Fundacja Dajmy Dzieciom Siłę „Jak wspierać nastolatków LGBT – krótki poradnik dla rodziców”
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę „Jesteś osobą LGBT+? Masz w nas sojuszników!”
Marta Abramowicz, Agnieszka Bratkiewicz – Kampania Przeciw Homofobii, 2005 „Jestem gejem. Jestem lesbijką. Komu mogę o tym powiedzieć?”